کاظم ساعدی؛ عادل سپهری؛ محمد پسرکلی؛ حسین قره داغی؛ عادل سی و سه مرده
چکیده
این مطالعه صحرایی به منظور بررسی آثار چرای دام در یک سیستم چرایی کوتاهمدت بر غلظت ذخایر کربوهیدراتهای محلول (WSC) و نیتروژن (N) بخشهای پایای گونههای چندساله Bromus tomentellus(علف پشمکی)، Cephalaria kotschyi(سردار البرزی) و Ferula haussknekhtii (کمای ساورزی) در مراتع زردوان سارال کردستان انجام شد. یک منطقه کلیدی با یک منطقه قرق دائمی (با عمر پنج سال) و ...
بیشتر
این مطالعه صحرایی به منظور بررسی آثار چرای دام در یک سیستم چرایی کوتاهمدت بر غلظت ذخایر کربوهیدراتهای محلول (WSC) و نیتروژن (N) بخشهای پایای گونههای چندساله Bromus tomentellus(علف پشمکی)، Cephalaria kotschyi(سردار البرزی) و Ferula haussknekhtii (کمای ساورزی) در مراتع زردوان سارال کردستان انجام شد. یک منطقه کلیدی با یک منطقه قرق دائمی (با عمر پنج سال) و دو منطقه قرق موقت (برای هر فصل رویشی) برای هر کدام از سالهای 1389 و 1390 انتخاب شدند. برداشت ریشه گیاهان، در مراحل رشد رویشی، رشد زایشی، تشکیل بذر، ریزش بذر و خواب انجام شد. پنج نمونه از پایههای هر گونه در هر مرحله در هر منطقه در هر سال به طور تصادفی برای مطالعه انتخاب شد. قبل از برداشت پایه گیاهی، ارتفاع، قطر تاج و قطر یقه آن اندازهگیری شد. ذخایر WSC و N گیاه به صورت درصد ماده خشک نمونه ریشه و به ترتیب با روشهای فنل-اسید سولفوریک و کجلدال تعیین شدند. چرای دام و شرایط جوی سالانه اثر معنیداری بر غلظت WSC در ریشه گونه B. tomentellus نداشتند. گونه علف پشمکی نسبت به دو گونه دیگر مورد مطالعه، دارای غلظت ذخایر کمتری بود. میزان ذخایر WSC در گونه Cephalaria kotschyi نیز تحت تأثیر شرایط چرایی مطالعه شده یا شرایط جوی سالهای مورد مطالعه قرار نگرفت. چرای دام باعث افزایش غلظت WSC در اندام ذخیرهکننده در گونه Ferula haussknekhtiiو همچنین باعث افزایش غلظت N در همه گونهها شد. این مطالعه نشان داد که واکنش گونههای مورد مطالعه در برابر چرای دام باعث افزایش اختصاص منابع (به صورت WSC در گونه کما و N در همه گونهها) به اندامهای ذخیرهکننده به منظور جبران ذخایر تحلیل رفته در این سیستم چرایی شده است به طوری که زمان استراحت گیاه به خوبی باعث تقویت بنیه آن شده است. همچنین چرای دام در این سیستم چرایی اثر معنیداری بر اندازه دو گونه علف پشمکی و سردار البرزی نداشت اما اندازه گونه کما را کاهش داد. i